روایت عاشورا در رسانه های سنتی و مدرن

پنجشنبه, ۱۶ بهمن ۱۳۹۳، ۰۳:۲۱ ب.ظ





برگزاری مراسم سوگواری در ماه محرم و در میان مسلمانان، یک عزاداری عادی نیست که اگر بود، تا این حد با زندگی فردی و اجتماعی مردم آمیخته نشده بود. 
کارکردهای عاشورا علاوه برآن که در ایجاد پایداری و روحیه حماسه و جوانمردی و شهادت طلبی، همواره نقش آفرین است، وحدت و انسجام را در بین اعضای 
جامعه مستحکم می‌کند. عاشورا، واقعه ای است عظیم که در سال ۶۱ هجری قمری ( ۶۸۰/ م ) در کربلا روی داد و رخدادهای حماسه وار و درعین حال هولناک
آن، موجب شد که به‌عنوان یکی از ماندگارترین حوادث تاریخی مطرح شود. 
عاشورا، کارکردهای فراوانی در عرصه های فردی و اجتماعی داشته و منشاء حوادث و جنبش هایی در طول تاریخ اسلام شده است. نقشی که عاشورا در زندگی 
مسلمانان ایفا کرده بی شک مدیون شخصیت امام حسین (ع ) و یارانش و ایستادگی ومقاومت آنان در برابر ظلم و جور حکومت یزید است. تاکنون صدها کتاب، 
مقاله، فیلم، شعر و اثر هنری در وصف امام حسن(ع ) و نهضت ماندگار او خلق شده، اما جذابیت این رویداد و شخصیت های کم نظیر آن برای بشر امروز هنوز 
باقی است. جذابیتی که موجب می‌شود مسلمانان در گوشه و کنار عالم در ایام محرم با یاد و خاطره آن پیشوای شجاع و پرهیزگار، عالم را رنگ دیگری بزنند. 
برگزاری مراسم سوگواری در ماه محرم و در میان مسلمانان، یک عزاداری عادی نیست که اگر بود، تا این حد بازندگی فردی و اجتماعی مردم آمیخته نشده بود. کارکردهای عاشورا علاوه برآن که در ایجاد پایداری و روحیه حماسه و جوانمردی و شهادت طلبی، همواره نقش آفرین است، وحدت و انسجام را در بین اعضای جامعه مستحکم می‌کند.

همچنین آینه ای که عاشورا در برابر ما قرار می دهد، آنقدر روشن و شفاف است که هرکس می تواند الگوی خود را در آن پیدا کند.در مورد واقعه عاشورا آنچه 
اهمیت دارد، دوام و بقای آن است که تاکنون همچنان پویا و اثرگذار حفظ شده وهمین امر موجب تقویت کارکردهای آن نیز شده است. اما دلیل بقای آن تاکنون 
چه بوده است؟ چرا حاکمان و مردمی که این واقعه سوزناک و غم انگیز را رقم زدند، علیرغم تلاشهای بسیار نتوانستند آن را به گونه ای که خود می خواستند،
تحریف و به آیندگان منتقل کنند ؟ آیا رسانه های آن زمان کارایی نداشتند یااین که شیوه و روش انتقال پیام عاشورا با دیگر وقایع متفاوت بوده است؟
برای تحلیل نقش مهم رسانه ها درانتقال وقایع روز عاشورا و شهادت امام حسین (ع )، نیازمند آن هستیم که ابتدا به شیوه های ارتباطات در جامعه سنتی بپردازیم. فرهنگ شفاهی و ارتباطات رو در رو، مهمترین ویژگی رسانه ها در گذشته است، زمانی که فرهنگ به میزان فعلی نوشتاری نبود و شکلهای مختلفی از ارتباط ارزش و اعتبار داشت که می توانست با عامه مردم ارتباط برقرار کند. حضور مردم در کاروانسراها،میدان های عمومی، بازارها و فضاهایی چون قهوه خانه ها، نه تنها موجب گذراندن اوقات فراغت آنان می شد بلکه به اطلاع‌رسانی و یادگیری و تبادل تجربه نیز منجر می شد. این شبکه ارتباطی اگرچه طی قرنها پایدار بود اما تا حدودی متحول شد و رسانه های نوین از دل آن پدید آمد. در رسانه های مدرن،کارکردهای اطلاع‌رسانی و آگاهی بخشی مورد توجه قرار گرفت و مخاطبان نیز دررده بندی های جدید جای گرفتند. اما در گستره وسیع جهان اسلام، ارتباط رسانه ای شکل های ویژه ای داشته است که با ادیان دیگر تفاوت اساسی دارد.

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۳/۱۱/۱۶
نادر حقانی

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی